Hanka Ordonówna

Hanka Ordonówna (1902 – 1950) – właśc. Maria Anna Tyszkiewicz z domu Pietruszyńskaurodzona w Warszawie polska piosenkarka, autorka wierszy oraz tekstów piosenek, tancerka i aktorka.

Ogromną rolę w ukształtowaniu jej scenicznej dojrzałości odegrał Fryderyk Jarosy. Pod jego kierunkiem wykształciła swój niepowtarzalny styl, stając się dojrzałą artystką. Sławę, nieprzemijającą do wybuchu wojny, dało jej wykonanie piosenki „Miłość ci wszystko wybaczy” z filmu Szpieg w masce (1933). Po premierze produkcji filmowej piosenka stała się wizytówką Ordonówny. W wielu miastach Polski dawała liczne koncerty jako artystka sceniczna (diseuse), a także odbywała zagraniczne tournée. Przyjmowano ją entuzjastycznie w Atenach, Bejrucie, Damaszku, Jerozolimie, Tel Awiwie, Kairze, Rydze i w Stanach Zjednoczonych. Występowała także m.in. w Paryżu, Berlinie i w Wiedniu[1].

Po wybuchu II wojny światowej przebywała początkowo w Warszawie, gdzie jesienią 1939 roku została uwięziona na Pawiaku. Do jej aresztowania doszło po wcześniej zaaranżowanym spotkaniu z Igo Symem (przedwojennym partnerem scenicznym Ordonówny), który był konfidentem gestapo [6]. Została zwolniona dzięki staraniom męża, Michała Tyszkiewicza i wyjechała do Wilna [4], gdzie w latach 1940–1941 grała w Teatrze na Pohulance, w „Lutni” i w Polskim Teatrze Dramatycznym. Aresztowana przez NKWD po aneksji Litwy przez ZSRR, została wywieziona do łagru w Uzbekistanie, a jej mąż został wywieziony w głąb Rosji[1].

Po uwolnieniu w następstwie układu Sikorski-Majski Ordonówna początkowo zorganizowała teatr w polskim ośrodku w Tocku, później natomiast zajęła się organizowaniem pomocy dla osieroconych dzieci polskich wygnańców. Po zerwaniu przez ZSRR stosunków z rządem RP (co nastąpiło po ujawnieniu w 1943 roku zbrodni katyńskiej) została ewakuowana razem z sierocińcem przez Bombaj w Indiach do Bejrutu w Libanie [1], gdzie zmarła na gruźlicę. W 1990 roku jej prochy przeniesiono i pochowano na warszawskich Powązkach[4].

Źródła:
Zbigniew Adrjański: Kalejdoskop estradowy. Leksykon polskiej rozrywki 1944–1989 : artyści, twórcy, osobistości. Warszawa: Bellona, 2002.
Halina Jotkiałło. Z Wilna – w ostatnią bohaterską drogę. „Magazyn Wileński”. Nr 7/2002. s. 21–22.
S. Helena Chołyk CSNJ. Opiekunka „tułaczych dzieci”. „Gość Niedzielny”. Nr 9/2001.
سرور اختصاصی ایران
املاک منطقه ۲۲